ტყლაპი წარმოადგენს მზეზე გამომშრალი ხილის ფაფის თხელ ფენას, რომელიც უძველესი დროიდან მზადდებოდა საქართველოს ყველა კუთხეში. ყველაზე პოპულარული მაინც ქლიავისა და ტყემლის ტყლაპებია, თუმცა ასევე გავრცელებულია შინდის, მსხლის, ვაშლის, ატმისა და სხვა ხილისაგან დამზადებული ტყლაპები. დასავლეთ საქართველოში, კერძოდ კი შავიზღვისპირა რაიონებში ტყლაპს ლეღვისგანაც ამზადებენ, სამცხე-ჯავახეთში კი გამოიყენებენ თუთის ნაყოფს. მჟავე, ძირითადად ტყემლის ტყლაპი, ცნობილია, როგორც სამკურნალო საშუალება ყელის ტკივილის დროს. ამასთანავე გამოიყენება, როგორც საუკეთესო საკაზმი ლობიოსა და სხვა კერძებისათვის, განსაკუთრებით ზამთრის პერიოდში. ლეღვის ტყლაპს აფხაზეთში „ალაჰარუი“ ეწოდება. მას გამოიყენებდნენ არა მარტო საკვებად, არამედ ჭრილობების სამკურნალოდაც.
კურკოვანი მჟავე ხილის - ტყემლისა და ქლიავის ტყლაპი მზადდება შემდეგნაირად: მოხარშული ნაყოფი იხეხება, ესხმება ნაჭერგადაფარებულ ლასტებზე და შრება მზეზე. მოხარშული ხილის ფაფა გასაშრობად თანაბრად უნდა გადანაწილდეს. შრობის პროცესში აუცილებელია ტყლაპის ფენების რამდენჯერმე გადატრიალება. ლეღვისა და თუთის ტყლაპისთვის აუცილებელია ძალიან მწიფე ნაყოფის შეგროვება და მოხარშვა. გასათვალისწინებელია, რომ ლეღვი მოხარშვის წინ აუცილებლად უნდა გაიფცქვნას. რაც შეეხება თუთის ტყლაპს, იგი მხოლოდ სამცხე-ჯავახეთში მზადდება და სასარგებლოა ღვიძლის დაავადებებისა და ყელის ტკივილის დროს. ტყლაპი, გაშრობის შემდეგ, ინახება მშრალ და გრილ ადგილას.
აზერბაიჯანულ სამზარეულოში ტყლაპი ცნობილია ლავაშანის სახელწოდებით. შინდის, ალუჩის, კვრინჩხის, ქლიავის ლავაშანებს ფართოდ გამოიყენებენ როგორც მეორე თავ კერძებში, ისე წვნიანებში. შინდის ლავაშანი საუკეთესო სატენია თევზისა და ქათმის კერძებისთვის.
ბოლო წლებში ჩვენ ბაზარზე გაჩნდა სხვადასხვა ფორმისა და შეფუთვის ქართული წარმოების ტყლაპი. ტრადიციული ტყემლის, ქლიავის, ვაშლის, მსხლის, შინდის ტყლაპის გვერდით გამოჩნდა კივისა და ალუბლის ტყლაპებიც, რომლებიც დიდი პოპულარობით სარგებლობს.
