Loviya dukkakdoshlar oilasiga mansub — Gruziyada eng keng tarqalgan o‘simlikdir. Eski Dunyo loviya haqida faqat Amerika kashf etilgandan keyingina bilgan, hozirgi kunda esa uning ko‘plab navlari butun dunyoda yetishtiriladi.

Yevropa oshxonasida qizil loviya ham, oq loviya ham faol ishlatiladi — oshpazlar pashtetlar, sho‘rvalar, salatlar, souslar va piroglar tayyorlaydilar.

Eng mashhur loviya sho‘rvasi — Toskana ribollitasi bo‘lsa kerak, uning uchun loviya zaytun yog‘ida dimlab pishiriladi. Chili kon karne — go‘sht qiymasi bilan loviyadan tayyorlangan selli taom bo‘lib, Meksika va Texas oshxonasining faxri hisoblanadi.



Janubiy va Markaziy Amerikada qadim zamonlardan beri makkajo‘xori va achchiq qalampir qo‘shilgan loviya, masalan, meksikacha burrito tayyorlanadi. Ammo zamonaviy oshpazlar loviya shirinliklar, jumladan maffinlar, kekslar va boshqalarning tarkibiy qismi bo‘lgan retseptlarni o‘ylab topdilar.

Gruzin oshxonasi ham loviyaning ta’mini munosib baholaydi. Har bir hududda lobio turlicha tayyorlanadi va barcha retseptlar bir xil darajada qiziqarlidir. 

Kaxetiyada qizil loviya taomiga ko‘katlar, lavr yaprog‘i va qora murch qo‘shiladi. Shuningdek, kirkaj — loviya, piyoz, ko‘katlar va kungaboqar yog‘idan selli taom ham tayyorlanadi. Ba’zan unga ko‘pirtirilgan tuxum yoki pomidor qo‘shiladi.

G‘arbiy Gruziyada lobioda ko‘katlardan tashqari quruq ziravorlar ham ishlatiladi. Yong‘oqli lobio bayram varianti hisoblanadi. Ayniqsa, loydan yasalgan tovaga ketsi, marinadlar va yangi ko‘katlar bilan pishirilgan mchadi noni solingan ko'zadagi lobio nihoyatda mazalidir.

Rachada lobio tayyorlashning boshqacha an’anasi bor: loviya vetchina bilan birga pishiriladi va taom o‘ziga xos ta’mga ega bo‘ladi. Racha — lobiani nonlarining vatani bo‘lib, ularni pishirish butun bir marosimdir. Lobiani to'ldirmasida albatta tozalangan loviya va cho‘chqa yog‘i ishlatiladi.